Terugblik congres 2023

30 november 2023

Op 28 september vond het GOVLAB010 congres plaats. We kijken terug op een geslaagde middag. Merijn Oudenampsen trapte de middag af met een blik op het verleden. Hij vertelde onder andere over hoe Friederich Hayek zich keerde tegen een overheid die publieke doelen stelt en daar tegenover de ‘filosofie van het individualisme’ zette. De invloed van Hayek is duidelijk terug te vinden in het VVD-beginselprogramma van 2012 dat onder Rutte tot stand kwam. Hierin heeft de staat een faciliterende rol en schept het de kaders waarbinnen de vrije markt opereert. Dus een overheid die minder ‘stuurt’ en ‘reguleert’, en meer ‘verleid’ en ‘prikkelt’. Ook vertelde Merijn over het kantelpunt waar we ons nu in bevinden. Het klimaat is een belangrijke drijver achter dit kantelpunt. Maar tegelijkertijd zien we ook dat er allerlei politieke blokkades zijn die het lastig maken om echt tot een systeemverandering te komen. Een manier om deze politieke blokkades te overkomen is het creëren van een nieuwe ‘groene lobby’, die kan concurreren met de oude vervuilende lobby’s van industrie en landbouw. Wat dit alles van de overheid vraagt, is een versterking van institutionele en inhoudelijke capaciteit. Oftewel, een overheid met een lange termijnvisie, die minder afhankelijk is van externe consultants en meer eigen kennis in huis heeft.  
 
Gerda van Dijk sprak in haar verhaal over een organisatie als ecologisch systeem. Over hoe je als organisatie moet interacteren met je omgeving om ‘in leven’ te blijven. Ook vertelde ze over verschillende type problemen (simpele, ingewikkelde en complexe) die verschillende leiderschapsstijlen vragen en hoe intellectuele bescheidenheid kan helpen om de complexe problemen van deze tijd met elkaar op te lossen.  

Ook een panelgesprek stond op het programma. Hierin is onder andere gediscussieerd over de vraag of de gemeente Rotterdam een duidelijke visie heeft voor de stad of dat deze ontbreekt. De meningen hierover liepen uiteen. Een deel beaamde dat er een visie voor de stad is, maar er waren ook mensen die zeiden dat ze vooral veel losse visies zien binnen de organisatie, maar dat een visie voor de gehele stad ontbreekt. Daarnaast is ook de relatie met diverse partners in de wijk aan bod gekomen. Is de huidige manier van samenwerken – waarbij de gemeente aan zet is – nog passend of moet deze relatie beginnen met een gezamenlijke vraag waarbij ieder vanuit zijn expertise iets kan bijdragen aan de stad? 

Hans Joosse, voormalig coördinator van GOVLAB010, sloot af met zijn column. Hierin pleitte hij voor een nauwere samenwerking tussen de gemeente en GOVLAB010 waarbij de onderzoekers niet alleen een kijkje onder de motorkop nemen, zoals dat nu vaak gebeurt, maar gezamenlijk met de gemeente een auto ontwerpen. Klik hier om de column van Hans terug te lezen.  

We willen iedereen die erbij aanwezig was bedanken voor het komen. Voor degene die het hebben moeten missen, het gehele congres kan je hier bekijken.